Văn hóa và con người ở Israel

Trên thế giới, có lẽ hiếm dân tộc nào chịu nhiều thăng trầm như dân tộc Do Thái. Từ một nền văn minh phát triển sớm của nhân loại (nền văn minh Lưỡng Hà). Tới năm 70 (sau Công nguyên), quốc gia Israel cổ bị đế quốc La Mã xâm lược, cưỡng bức đồng hóa tôn giáo (thần học và Kitô giáo).

Người Do Thái phải tứ tán khắp nơi, sống cuộc đời lưu vong gần 2.000 năm và phải đến năm 1948. Mới thực hiện được ước mơ thành lập Nhà nước Israel độc lập. Bất chấp sự áp bức, đồng hóa của các thế lực cai trị, người Do Thái vẫn duy trì được bản sắc tôn giáo. Văn hóa, giống nòi của mình và có những đóng góp lớn cho sự phát triển của nhân loại. Bài viết dưới đây Visa Bảo Ngọc xin chia sẻ một số nét về truyền thống. Lịch sử, văn hóa và thành tựu phát triển của người Do Thái sau bao biến cố của lịch sử.

Bản sắc dân tộc Do Thái

Trong hàng ngàn năm lưu lạc, các cộng đồng người Do Thái dù cư ngụ tại những vùng đất. Quốc gia nào thì vẫn luôn giữ tinh thần dân tộc, sinh hoạt như một nhóm cộng đồng riêng biệt. Duy trì ngôn ngữ, phong tục, văn hóa khác biệt với người bản địa. Với đặc điểm tinh thần cố kết cao, các cộng đồng người Do Thái luôn tìm cách liên kết. Duy trì quan hệ với nhau và cùng ý thức về nguồn gốc của họ. Tại vùng đất Israel trong Kinh Thánh.

Trong các tôn giáo trên thế giới. Do Thái giáo được ghi nhận là tôn giáo có tuổi đời lâu thứ hai trên thế giới (ra đời cách đây khoảng 3.000 năm). Sau đạo Hindu (ra đời cách đây khoảng 4.000 năm). Dù đi đâu, làm gì, người Do Thái cũng mong muốn và quy ước quay về quần tụ tại Jerusalem để hành lễ. Đến nay, truyền thống đó vẫn được duy trì. Và người Do Thái ở Israel thường về Jerusalem mỗi năm một lần. Người Do Thái các nước trên thế giới cố gắng về Jerusalem. Ít nhất một lần trong đời để hành lễ.

Người Do Thái rất chú trọng vấn đề giáo dục, học hành của con cái.

Theo các nhà nghiên cứu, từ cách đây trên 2.000 năm. Người Do Thái cơ bản đã xóa được nạn mù chữ với trên 90% dân số biết đọc, biết viết (cùng thời điểm đó, 90% dân số châu Âu vẫn đang mù chữ). Trong hoàn cảnh phải lưu lạc, tha phương. Kết quả học tập của người Do Thái là một điều phi thường và hiếm có dân tộc nào đạt được.

Chính truyền thống văn hóa, ý thức dân tộc, tinh thần hiếu học là động lực lớn nhất để người Do Thái luôn tìm cách đạt đến đỉnh cao khoa học. Phấn đấu “đủ tầm trí tuệ, sáng tạo dẫn dắt nhân loại” như Kinh Thánh đã viết. Các số liệu thống kê cho thấy. Với tổng số 14,5 triệu (chiếm 0,2% tổng số dân thế giới) sống rải rác tại 73 nước trên thế giới (Israel 6 triệu, Mỹ 5,6 triệu). Người gốc Do Thái đã đạt được khoảng 30% tổng giải thưởng Nobel trên mọi lĩnh vực kinh tế, vật lý, hóa học…

Năm 1948, dưới sự bảo trợ của Liên Hợp Quốc. Israel tuyên bố độc lập trên chính mảnh đất Jerusalem cổ xưa, những người Do Thái đến từ nhiều quốc gia. Trong đó có nhiều người từng tỵ nạn, sống cuộc sống nghèo khổ. Bị chấn thương tâm lý do điều kiện sống khắc nghiệt và khủng bố ở các quốc gia họ đã bỏ trốn (nhất là phong trào diệt Do Thái của phát xít Đức). Đã quy tụ và nhanh chóng hòa nhập trong một xã hội thống nhất.

Từ đây, đất nước Israel ra đời và phát triển cùng những thách thức chính trị, thế giới quan, kinh tế, văn hóa pha trộn.

Chịu ảnh hưởng của xã hội Do Thái truyền thống cùng sự lai tạp phần nào văn hóa Đông Âu. Tây Âu, Trung Đông và theo thời gian là văn hóa Bắc Mỹ, Địa Trung Hải và Nga. Chính sự pha trộn các yếu tố dân tộc, ngôn ngữ, văn hóa, tôn giáo này với nhau đã tạo nên một đất nước Israel hiện đại. Có xã hội phong phú, những ý thức chính trị đa dạng và nhiều giai tầng về địa vị xã hội.

Đất nước Israel hiện đại

Từ khi Nhà nước Israel tuyên bố độc lập vào năm 1948. Thế giới biết đến nước này với các cuộc chiến tranh, xung đột liên miên với Palestin và các nước Ả Rập. Quả thực, Israel đã trải qua nhiều cuộc chiến, là mục tiêu của các cuộc khủng bố nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào. Tuy nhiên với ý chí sáng tạo, cùng bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa, đất nước với diện tích nhỏ bé và đất đai khô cằn. Tài nguyên thiên nhiên ít ỏi, bao quanh bởi các nước láng giềng thù địch. Nhưng Israel đã có những bước phát triển vượt bậc, trở thành cường quốc của khu vực.

Sức mạnh quốc phòng và ảnh hưởng của Israel.

 Israel hiện được xếp trong 10 quốc gia có sức mạnh quân sự lớn nhất thế giới. Ba tổ hợp quân sự của Israel là Elbit System. Israeli Aerospace Industries và Rafael được xếp trong 100 công ty sản xuất vũ khí lớn nhất thế giới. Israel xuất khẩu 90% vũ khí sản xuất được và thu về khoảng 3 tỷ USD mỗi năm từ ngành công nghiệp này. Không những vậy, người Do Thái còn có tác động đối với nền chính trị Mỹ.

Do các nghị sỹ Mỹ gốc Do Thái thường chiếm khoảng 10% trong tổng số 534 nghị sỹ Mỹ. Đánh giá về vị trí, vai trò của các nhóm vận động người Do Thái trong các cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Một số người thậm chí còn cho rằng, tồn tại quy tắc “bất thành văn” là để được vào vòng cuối. Các ứng viên Tổng thống Mỹ phải “thuộc lòng” câu bảo vệ an ninh Israel. Và quan hệ đồng minh Mỹ – Israel sau khi đắc cử.

“Chủ nghĩa xã hội” kiểu Israel.

Các tư tưởng của chủ nghĩa xã hội như tự do, bình đẳng, bác ái. Thể hiện rõ nét trong tư duy, nền tảng kiến tạo chính trị vã xã hội của Israel: Hiện tại ở Israel có khoảng 270 Công xã Do Thái – Kibbudz (mô hình giống hợp tác xã của Việt Nam).

Thu hút 100.000 người sinh sống, đóng góp khoảng 12% sản phẩm công nghệ cao. Và 40% sản lượng nông nghiệp của Israel. Các cư dân trong Kibbudz trên cơ sở tự nguyện, không có sở hữu riêng mà làm chung. Hưởng chung, sinh hoạt chung và được Kibbudz cấp nhà cửa, chăm lo y tế, đời sống… Công đảng Israel (đảng của người lao động, có thiên hướng xã hội chủ nghĩa, được sáng lập do những người Do Thái trở về từ Liên Xô cũ). Là một đảng lớn có ảnh hưởng tới hệ thống chính trị của Israel.

Khoa học nông nghiệp Israel. 

Dù sống tại vùng địa lý khắc nghiệt, đất đai khô cằn. Người Do Thái đã cải tạo và biến Israel thành “vườn rau” của châu Âu. Trong mùa Đông với một nền nông nghiệp có năng suất bậc nhất thế giới. Với một số dân làm nông nghiệp ít ỏi (khoảng 2,5%). Trị giá xuất khẩu nông nghiệp của Israel là 3,5 tỷ USD/năm. Một ha đất nông nghiệp của Israel có thể trồng được 300 tấn cà chua. Còn bò sữa Israel có sản lượng 12 tấn/năm. So với 9 tấn/năm của bò sữa Hà Lan.

Quốc gia khởi nghiệp.

 Chính sách “Quốc gia khởi nghiệp” (Start up Nation). Được Chính phủ Israel thúc đẩy từ cuối những năm 1970 đến nay. Là minh chứng cho một đất nước Israel khao khát vươn lên. Nơi để các công ty khởi nghiệp (chủ yếu trong lĩnh vực công nghệ cao) phát triển. Là biểu đạt mới để định vị Israel trên bản đồ công nghệ thế giới. Viện công nghệ Israel (Technion) được ghi nhận sánh ngang với Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) của Mỹ.

Còn các trường Đại học như Hebrew, Tel Aviv, Ben Gurion. Luôn được xếp trong 50 trường đại học tốt nhất thế giới. Tỷ lệ số người có bằng đại học/tổng số nhân lực tại Israel là 24,5%. Cao thứ ba thế giới (sau Mỹ, Hà Lan). Hầu hết các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới như Apple, Google, Microsoft… Dều có chi nhánh nghiên cứu. Phát triển sản phẩm tại Israel để tận dụng nguồn chất xám tại nước này.

Mọi chi tiết tư vấn về văn hóa và con người ở Israel vui lòng liên hệ:

CÔNG TY TNHH VISA BẢO NGỌC

88-90 TRẦN HỮU TRANG,P.10, PHÚ NHUẬN,TP.HCM

Đt: (08) 384 52 850 – 0918 126 190 (Zalo, Line) – 0916926190 (Zalo,Line, Viber) – Mr.Cường

0915526190 – 0983915304 Ms. Trang

Email: visabaongoc@gmail.com

Facebook:htpp://facebook.com/visabaongoc

Website: https://visabaongoc.com/